Gwiazdy walczą ze smogiem

Tego w polskich sądach jeszcze nie było. Na początku tego roku Grażyna Wolszczak wygrała sprawę sądową, którą założyła przeciwko Skarbowi Państwa o brak walki ze smogiem. Jej zdaniem zanieczyszczone powietrze i opieszałość władz ograniczają jej dobra osobiste. Aktorka martwi się o zdrowie własne i swoich bliskich. Sąd przyznał jej rację i zasądził 5 000 złotych zadośćuczynienia. Grażyna Wolszczak przekazała środki na cele charytatywne.

Walka o smog w polskim sądownictwie jest nowością, ale już teraz adwokaci wymieniają coraz więcej spraw o tej tematyce, które czekają na rozpatrzenie przez sąd. Do Grażyny Wolszczak dołączyli również inni artyści, między innymi Jerzy Stuhr czy Katarzyna Ankudowicz. Wszyscy zapowiadają walkę ze Skarbem Państwa albo władzami poszczególnych miast. Ich zdaniem programy antysmogowe są wdrażane ze zbyt dużym opóźnieniem, a kontrole stanu pieców i materiału opałowego realizowane są w minimalnej ilości.

W sprawach o smog sędzia powołuje zawsze biegłych sądowych w zakresie ochrony środowiska oraz instytucje badawcze czy też naukowe, które mogą potwierdzić stan jakości powietrza bądź stężenie niekorzystnych czynników. Co więcej, o powołanie biegłych sądowych specjalistów mogą wnioskować także strony postępowania – ekspertów znaleźć można na listach, które publikuje każdy Sąd Okręgowy, te są oficjalnie dostępne także w sieci pod hasłem „lista biegłych sądowych rzeszów”. Widać jednak wyraźnie, że brakuje specjalistów w tej dziedzinie. Walka ze smogiem to temat nowy i na ogół sędzia może brać pod uwagę jedynie przyjęte przez Unię Europejską normy i poziom ich przekroczenia w kwestii czystości powietrza.

Cieszy jednak fakt, że temat zdrowia Polaków został podjęty przez osoby znane, które medialnie mogą zdziałać o wiele więcej niż przeciętny „Kowalski”. Warto zauważyć, że przecież przez smog umiera przedwcześnie około 50 000 Polaków. Przyczyną ich zgonu są najczęściej przewlekłe choroby układu krążeniowo-oddechowego. Co ważne, przez smog nie musi dochodzić do śmierci, ale przecież zanieczyszczone powietrze pełne toksyn skutecznie prowadzi do dyskomfortu codziennej aktywności. Rzeczywiście daje się zauważyć, że Polacy szczególnie w okresie grzewczym mają nie tylko problemy zdrowotne, ale ogranicza się ich swobodę życia. Coraz większa świadomość dotycząca złej jakości powietrza sprawia, że rezygnujemy ze spacerów na świeżym powietrzu, nosimy maski, nie korzystamy z wielu możliwości spędzania czasu poza domem.

Czas z tym skończyć, tym bardziej że Polska plasuje się niestety na niechlubnym, ostatnim miejscu, patrzeć na jakość powietrza w całej Europie. Polski Rząd powinien czym prędzej wprowadzić programy ograniczające możliwość palenia w piecach złej jakości materiałem opałowym, przede wszystkim węglem. Kontroli muszą podlegać też same piece, które nierzadko są stare, niewydajne i nie mają nic wspólnego z ekologią. Miejmy nadzieję, że sprawy sądowe o smog okażą się na tyle skuteczne, byśmy w naszym kraju wreszcie mogli oddychać świeżym, czystym powietrzem.